مطالعه تیمار روغن بزرک در چوب کبوده (populus alba l.) به عنوان تیمار سنتی آثار تاریخی چوبی در برابر هوازدگی

بخش مهمی از آثار چوبی در فضای باز و در معرض هوازدگی قرار دارند. حفاظت از این آثار با توجه به ارزش های فرهنگی آن ها از اهمیت بالایی برخوردار است. پیشینه استفاده از روغن بزرک به چند قرن گذشته بازمی گردد و امروزه نیز به شکل سنتی در سطح وسیعی جهت تیمار آثار چوبی در فضای باز به کار می رود؛ بنابراین، ویژگی های تیمار چوب کبوده (populus alba l.) با روغن بزرک تحت تأثیر هوازدگی موردمطالعه قرار گرفت. جذب روغن در فرایند تیمار بررسی شد و میزان آبشویی آن با استفاده از استاندارد bs en 84:1997 اندازه گیری گردید. فرایند هوازدگی نیز با توجه به دستورالعمل astm 2565-99 انجام گرفت. نمونه ها پس از 300 و 800 ساعت هوازدگی از طریق رنگ سنجی، طیف سنجی ftir و تصاویر sem موردمطالعه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که نمونه های تیمار شده مقاومت خوبی در برابر آبشویی دارند ولی تیمار روغن بزرک موجب تغییرات بصری زیادی در چوب می شود که این تغییرات در طول فرایند هوازدگی ادامه پیدا می کند. داده های طیف سنجی نیز گویای تخریب ساختاری نمونه های تیمار شده پس از هوازدگی بود به گونه ای که به شکل شکست و ایجاد ترک در ساختار سلولی در تصاویر میکروسکوپ الکترونی از سطح چوب دیده شد. به طورکلی، نتایج بر عدم عملکرد مناسب تیمار روغن بزرک در شرایط مطالعه در این تحقیق، جهت حفاظت چوب در فضای باز تأکید داشت